Rojas in
Hassler 10500 (B, photo 11438, F).
Dyckia remotiflora var montevidensis sensu L. B. Smith, Anais Herb. Barbosa Rodrigues 2: 45. 1950; in part, not as to type.
Desc from S&D
Plant flowering 5-15 dm high, very variable but with a gradual transition between the extremes.
Leaves 4-10 dm long; sheaths persistent and forming a thick bulb, broadly ovate to suborbicular, 4 cm wide;
blades arching, narrowly triangular, long-attenuate, 1-3 cm wide, densely white-lepidote on both faces or soon glabrous above, laxly repandserrate with slender curved spines 3-4.5 mm long.
Scape very slender, minutely lepidote or glabrous; scape-bracts small, many times shorter than the internodes, very broadly ovate, apiculate, entire.
Inflorescence simple or few-branched, 12-16 cm long; axis sparsely lepidote or glabrous; primary bracts inconspicuous.
Floral bracts spreading, very broadly ovate, abruptly contracted to an acuminate point, 3-8(-12) mm long, much exceeded by the sepals;
flowers suberect to spreading, 13-23 mm long, on very short stout pedicels.
Sepals broadly ovate, obtuse, 6-12 mm long, more or less carinate, even, soon glabrous;
petals erect, red-orange, the blade broad, obtuse or emarginate, minutely crenulate;
stamens usually exserted, filaments free above the common tube with the petals, the anthers acute, mucronate, recurved; style distinct and sometimes long or partially divided.
TYPE. Kew Hortus (holotype, K; photo, GH), without exact locality, Parana, Brazil, flowered Aug 1884.
DISTRIBUTION. Dry fields or open scrub (cerrado), 10-(800) m alt, western and southern Brazil, southeastern Bolivia, Paraguay, and northeastern Argentina.
BRAZIL. MINAS GERAIS: Ituiutaba, 11 Oct 1943, Macedo 11 (US); 26 Nov 1948, 1242 (US); Campos de Sao Vicente, Ituiutaba, 24 Oct 1948, Macedo 1286 in part (US). MATO GROSSO: Amolar, Rio Paraguai, Aug 1908, Hoehne in Com. Rondon 2882 (R); Corumbi, 11 Jul 1911, 3548 (R); Dec 1913, Hoehne in Exped. Roosevelt-Rondon 5796 (R); Rio Pardo, 9 Oct 1938, Romboust s n (IAC 2742, SP); Camizao, Aquiduana, 23 Sep 1940, Foster 1080 (GH); 24 Sep 1940, 1087 (GH). PARANA: Fazenda do Tigre, Arapoti, 8 Sep 1960, Hatschbach 7274 (US); Campo Mourao, 14 Oct 1965, Hatschbach 13003 (US). SANTA CATARINA: Sombrio, 17 Dec 1944, Reitz 3815 (HBR); 3835 (HBR); 4282 (HBR). RIO GRANDE DO SUL: Morro da Policia, Porto Alegre, Jan 1942, Eugenio 2258 (GH); Campo Bonito, Torres, 26 Feb 1952, Reitz 4411 (HBR); L. B. Smitb & Reitz 5846 (R, RB, US). PARAGUAY. Estancia Santa Maria, 18 Dec 1896, Anisits 2566 (S); central Paraguay, 1897, Hassler 2100 (BM, GH); Cordillera de Altos, Fiebrig 309A (B, F photo 11437); 309-B (GH); Hassler 1120 (BM, K, NY, P); Itape, Jorgensen 4773 (DS, GH); Estancia Primera, Caaguazu, Feb 1932, Jorgensen 4775 (GH, MO, SI, US); Trinidad to Asuncion, Jun 1939, Rojas 8603 (GH); San Bernardino, Jan 1940, Rojas 8754-B (AS); Feb 1940, 8754 (AS); Lima, San Pedro, 5 Oct 1967, Pedersen 8474 (C, US). ARGENTINA. CHACO: General Pinedo, Dec 1933, A. G. Schulz 824 (GH). CORRIENTES: Ituzaingd, 3 Feb 1944, Meyer 5589 (LIL); 12 Feb 1944, 6030 (LIL). ENTRE RIOS: Concordia, Parodi s n (SI, US); Concordia: San Carlos, 12 Dec 1946, Meyer s n (LIL); Federacibn, Santa Ana, Sep 1961, Burkart 23918 in part (SI); Concordia, 15 Dec 1964, Parodi s n (SI); Colon, El Palmar Burkart & Troncoso 26162 (SI); Parque Rivadavia, Concordia, 11 Dec 1965, Burkart & Troncoso 26163 (SI).
According to T. M. Pedersen, plants in the same colony of Dyckia leptostachya can have a simple or compound inflorescence according to individual vigor.
From Mez 1935
13. D. Rojasii Mez in Fedde, Repert. XVI. (1919) 67.
D. Hassleri subspec. Basispina Hassl. in Ann. Conserv. et Jard. bot. Geneve XX. (1919) 314. Imperfecte tantum mihi cognita. Folium unicum descriptioni suppetens 0.4 m longum, super vaginam 20 mm latum, inde in apicem subulatum sensim angustatum, margine non nisi prope basin spinulis paucis minutisque patentibus auctum cet. omnino inerme, supraglabrum subtus minutissime et quam maxime appresse lepidotum. Scapus ignotus. Inflorescentiae adsunt partes 2 tantum axibus basin versus perconspicue compressis, quas hac de causa pro inflorescentiae panniculatae ramis ascendentibus, ad 0.3 m longis, basi ad 1/3 longit. sterilibus et bracteoliformibus paucis valde distantibus minutis auctis, tunc laxe flores ad 15 proferentibus sumo; axibus minute furfuraceis mox glabratis; bracteis florigeris e latissime squamiformi-ovato brevissime lateque acuminatis vel superioribus acutis, subpatentibus, quam sepala permulto brevioribus. Flores subsessiles, suberecti, ad 12 mm distantes, glaberrimi, 22 mm longi; sepalis late ovato-ellipticis, apice bene rotundatis, integerrimis, ad 10 mm longis Petala late tubulose erecta, in laminas bene trapeziformes, vix carinatas, late acutas margine minute undulatas producta, ad 20 mm longa. Stamina petala paullo (ad 2 mm) sed constanter superantia, filamentis ultra tubum petaleo-stamineum omnino liberis latissimis. Stylus quam ovarium subtriplo brevior.
Paraguay: Sierra de Amambay (Rojas in Herb. Hassler. n. 10884).
24. D. conspicua Mez in DC. Monogr. Phaner. IX (1896) 513.
Metralis. Folia 0.3 m vel paullo ultra longa, spinis usque ad 3 mm longis exteriora densiuscule armata, subtus peradpresse lepidota cinerascentia. Vaginae scapales superiores quam internodia manifeste breviores, integerrimae, longe acuminatae. Pannicula submultiflora, glabra, pauper, ramis laxe florigeris, elongatis; bracteis floralibus subreniformibus, vix ultra 3 mm longis, suberectis, quam flores subsessiles permulto brevioribus. Flores ad 18 mm longi, suberecti, glabri, luteii; sepalis late ellipticis, apice optime rotundatis, ad 8 mm longis. Petala ad 17 mm longa, laminis rhomboideis, rotundatis, carinatis, suberectis, stamina subaequantibus. Filamenta ultra tubum petaleo-stamineum libera. Stylus elongatus.
Paraguay: Tal Yacan-Guazu zwischen Paraguari und Valenzuela (Balansa n. 4742), bei Tobaty (Hassler n. 2099).
Protologue
Dyckia conspicua Mez, DC. Monogr. Phan. 9: 513. 1896.
16. D. conspicua; foliis margine fortiter spinosis; vaginis scapalibus superioribus quam internodia manifeste brevioribus integerrimis; inflorescentia parce panniculata ramis laxe florigeris; bracteolis florigeris quam flores subsessiles permulto brevioribus; sepalis apice optime rotundatis; staminibus petalorum laminas latissimas aequantibus; filamentis ultra tubum petaleo-stamineum liberis; stylo elongato. Florifera +/- metralis. Folia 0.3 m. vel paullo ultra longa, subtus peradpresse lepidota cinerascentia, spinis aciculosis, usque ad 3 mm. longis exteriora densiuscule armata. Scapus adultus glabratus, vaginis primum ad 10 mm. latissime sublinearibus tum subito longe acuminatim contractis auctus. Pannicula submultiflora, glabra; ramis elongatis; bracteolis florigeris subreniformibus, vix ultra 3 mm. longis, suberectis. Flores +/- 18 mm. longi, item suberecti, glabri, lutei (ex cl. Balansa !) ; sepalis late ellipticis, ad 8 mm. longis. Petala +/- 17 mm. longa, lamina rhomboidea, rotundata, carinata, suberecta. Antherae lineares, apice acutiusculae, sat recurvatae.
Paraguay reipublicae vallis Yacan-Guazu inter Paraguari et Valenzuela, in campis:
Balansa n. 4742. Floret Martio. (V. s. in herb. Paris.)
25. D. Hassleri Mez in Bull. Herb. Boiss. 2. Ser. III. (1903) 134.
Metralis vel sesquimetralis. Folia metralia, ad 12 mm lata, apicem longissime subulatum versus inermia, basi spinulis crebris, aciculosis, usque ad 2 mm longis armata, supra glabra subtus appresse lepidoto-cinerea. Vaginae scapales quam internodia multo breviores, summae e latissime ovato breviter acuminatae, membranaceae, margine minute serrulatae vel integerrimae. Inflorescentia pauciramose panniculata, in stirpe typica e spica terminali paullo ultra 30-flora densiuscula, recta et spicis 2 lateralibus paucifloris, laxis, plus minus geniculatis composita, glaberrima; bracteis florigeris e latissime ovato acuminatis, integerrimis, reflexo-patentibus, submembranaceis, inferioribus ad 8 mm longis summis vix 4 mm longis, omnibus quam sepala permanifeste brevioribus. Flores subsessiles, cinnabarini, 20-23 mm Iongi; sepalis glabris, opacis, ad 7 mm longis, late ellipticis, apice rotundatis et plus minus asymmetrice emarginatis, haud carinatis. Petala ad 17 mm longa, laminis bene trapeziformi-obovatis, apice rotundatis nec emarginatis, vix undulatis, quam stamina ad 5 mm brevioribus. Filamenta ultra tubum petaleo-stamineum libera. Stylus manifestus, 2 mm Iongus.
Paraguay: Cordillera de Altos (Hassler n. 2100, 3261 ).
51. D. leptostachya Bak. in Gard. Chron. 1884, II. 198 et Bromel. (1889) 133.
Folia spinulis usque ad 3 mm longis, valde distantibus armata, dorso dense perappresseque quasi tessellatim albo-lepidota. Vaginae scapales quam internodia permulto breviores, integerrimae, haud ultra 8 mm longae, e latissime ovato breviter acuminatae. Inflorescentia laxissime subspicata, subpauciflora; rhachi tenuiter furfuracea; bracteis e late ovato brcviter acuminatis, quam sepala manifeste brevioribus, subpatentibus, mediis haud ultra 5 mm longis, squamiformibus. Flores pedicellis subnullis, ad 16 mm longi, erecti; sepalis dorso paullo furfuraceis mox glabratis, latissime ovatis, apice rotundatis, ad 6 mm longis. Petalorum laminae latae, apice rotundatae emarginataeque, margine minutissimo crenulatae, quam stamina manifeste breviores. Filamenta ultra tubum petaleo-stamineum libera. Stylus subnullus.
Brasilien: Staat Parana. (Lebend nach Europa eingefuhrt; ich habe die Art noch nicht erhalten konnen.)
52. D. apensis Mez in Fedde, Rep. XVI. (1919) 69.
D. Hassleri var. gracilis Hassl. in Ann. Conserv. et Jard. bot. Geneve XX. (1919) 311. - Folium unicum descriptioni suppetens ad 0.85 m longum, super vaginam ad 20 mm latum, inde in apicem subulatum sensim angustatum, rigidum, margine spinulis parvis, aciculosis, vix ultra 3 mm longis, retroversis armatum apicem versus a medio fere inerme, supra glabrum subtus appresse pallido-lepidotum. Scapus gracillimus, erectus, perlaxe vaginis brevissimis (ad 10 mm longis), integerrimis, e latissime ovato amplexicaulique breviter acuminatis, quam internodia permulto brevioribus praeditus. Inflorescentia simplicissima, subpauciflora, laxiuscule subspicata, glaberrima, ad 0.2 m longa; axi bene angulato; bracteis subpatentibus, e lato ovato-squamiformi breviter acuminatis, quam sepala permulto brcvioribus. Flores sub-erecti, glaberrimi. saturate rubri, 20 mm longi; sepalis 8 mm longis, latissime ellipticis, apice late rotundatis nec emarginatis, dorso laevibus, integerrimis. Petala erecta, sepalis ad 11 mm longiora, ungue brevissimo latissime cuneatim obovata, late rotundata nec emarginata, complicata, margine vix undulata. Stamina petalis bene longiora, filamentis seriei utriusque fere aequilatis, ultra tubum petaleo-stamineum liberis. Stylus brevissimus stigmatibus valde elongatis.
Paraguay: zwischen Rio Apa und Rio Aquidaban (Fiebrig n. 4061, 4144).
54. D. boliviensis Mez in DC. Monogr. Phaner. IX. (1896) 524.
Vaginae scapales quam internodia multo breviores, integerrimae, latissime ovatae, supremae paucae apice obtusiusculae. Inflorescentia subpauciflora, densiuscule subspicata, glaberrima; bracteis suborbicularibus, quam sepala permulto brevioribus, reflexis, apice subrotundatis, vix 4mm longis. Flores subsessiles, omnes stricte erecti, ad 17 mm longi; sepalis glabris, late ellipticis, permanifeste apice emarginatis, ad 9 mm longis. Petalorum laminae latissime obovatae, depresse rotundatae, paullo undulatae, ut videtur vix carinatae, erectae, quam stamina paullo breviores. Filamenta ultra tubum petaleo-stamineum libera. Stylus quam ovarium subduplo brevior.
Argentina: Dept. Gran Chaco (Hagenbeck). - Bolivia: Territ. Chiquitos, in der Cordillere von Santiago (D'Orbigny n. 858).
Protologue
Dyckia boliviensis Mez, DC. Monogr. Phan. 9: 524. 1896.
38. D. Boliviensis; vaginis scapalibus quam internodia multo brevioribus, integerrimis; inflorescentia densiuscule subspicata, quaquayerse florigera; braeteolis suborbicularibus, quam sepala permulto brevioribus; floribus subsessilibus; sepalis permanifeste emarginatis; petalorum lamina lata, quam stamina paullo breviore; filamentis ultra tubum petaleo-stamineum liberis; stylo quam breviore. Folia ignota, (ex cl. d'Orbigny !) spinosa. Scapus gracilis, vaginis brevissimis, latissime ovatis, supremis paucis apice obtusiusculis perlaxe conspersus, glaber. Inflorescentia subpauciflora, glaberrima; bracteolis reflexis, apice subrotundatis, vix 4 mm. longis. Flores omnes stricte erecti, rubri (ex cl. d'Orbigny !), +/- 17 mm. longi; sepalis glabris, late ellipticis, ad 9 mm. longis. Petalorum lamina latissime obovato. depresse rotundata, paullo undulata, ut videtur vix carinata, erecta. Antherae lineares, acutae mucronulataeque, satis recurvatae.
Boliviae territorium Chiquitos in sabulosis Cordillerae de Santiago: D'Orbigny n. 858. - Floret Septembri. (V. s. in herb. Paris.)
55. D. longifolia Mez in Fedde, Rep. XVI. (1919) 69.
D. Hassleri var. arenosa Hassl. in Ann. Conserv. et Jard. bot. Geneve XX. (1919) 312
Folia optime linearia, ad 0.4 m longa et 10 mm lata, recurvo-patentia, apicem subulatum versus sensim acuta, margine spinis usque ad 4 mm longis, aciculosis, patentibus vel retro hamatis horrida, supra glabra, subtus valde appresse alutaceo-lepidota. Scapus gracilis, erectus, semimetralis, teres, glaber, laxe vaginis integerrimis, omnibus quam internodia permulto brevioribus, e latissime ovato acuminatis praeditus. Inflorescentia simplicissima, laxiuscule subspicata, glaberrima, ad 0.2m vel ultra longa; axi bene lineatimque angulato; bracteis suberectis, submembranaceis, e squamiformi-ovato acuminatis, quam sepala multo brevioribus. Flores suberecti, glaberrimi , ad 22 mm longi; sepalis coriaceis, glabris laevibusque, latissime ellipticis, apice rotundatis et emarginatis, ad 10 mm longis. Petala sepalis subduplo longiora, erecta, unguibus latissimis subobovata, latissime rotundata, haud emarginata, margine bene undulata, haud carinata. Filamenta ultra tubum petaleo-stamineum libera, valde inaequalia epipetalea iis episepaleis fere duplo latiora; antheris petala optime superantibus. Stylus quam ovarium subtriplo brevior.
Paraguay: Sierra de Amambay (Rojas in herb. Hassler. n. 10500).
Dyckia hassleri var. montana Hassler, nov. var. Ann. Conserv. Et Jard. Bot. Geneve 20: 315. 1916-8.
Mez in Repert. Sp. Nov. 16: 69. 1919 created separate species from taxa that had been treated by Hassler as varieties of D. hassleri and all were transferred by Smith to synonymy under D. leptostachya except D. veloziifolia (described by Hassler as D. hassleri var subinermis)
BUT both Mez and Smith failed to deal with Dyckia hassleri var. montana. From the detail given, this taxon should have been transferred as a synonym under D. leptostachya. This is now recommended by Butcher & Gouda August 2012
Dyckia hassleri var. montana Hassler, nov. var. Ann. Conserv. Et Jard. Bot. Geneve 20: 315. 1916-8.
Foliis quam in typo longioribus ad 1m. longis, fere ad medium spinuloso-hamatis, spinis basalibus usque ad 12 cm. Altitudinis retro hamatis ut in typo acutissime aciculosis, superioribus sursum hamatis; inflorescentia densiore; sepalis typi; petalis paullo brevioribus, 19 mm. longis; ovario cum stylis 1,8 mm. altis 15 mm. alto, stigmatibus contortis. Capsula ovata nigra, apice acuta, styli vestigiis breviter mucronata 18/11 mm.; ala dorsalis seminis ovato-rotundata, magna, semini aequilata vel major.
Paraguaria septentrionalis: In campis "Serrados" in colle. Cerro Cora flor. et fructif. mens. Nov. Hassler 9789.
Species sensu nostro, id est emendata, ad D. velascanam Mez accedit, differt stylis longioribus, in D. velascanae speciminibus a nobis visis 1.3-1.5 mm. haud superantibus, petalis fere duplo longioribus, floribus haud pubescentibus, glabritie inflorescentiae, foliorum forma, magnitudine, distinctissima.